ชาวอินเดียในลำปาง (2)

เทวสถานพระแม่ศรีมหาอุมาเทวี ถ.จามเทวี ใกล้สวนอิ่มใจ

ชาวอินเดียฮินดู
เดิมชาวฮินดูอินเดียยุคแรกอยู่บริเวณตลาดราชวงศ์(บริเวณร้านธีระสุข) ในช่วงหลัง ราวพ.ศ.2491 คุณโมฮัน โซนี่เดินทางจากอินเดียโดยเครื่องบิน มาถึงลำปางและมาอาศัยอยู่กับญาติบริเวณตลาดราชวงศ์นั่นเอง[1] อย่างไรก็ตามชาวอินเดียฮินดูมิได้แสดงอัตลักษณ์ที่เด่นชัดเท่าใด เมื่อเทียบกับชาวอินเดียซิกข์ แม้จะมีศาสนสถานของชาวฮินดู คือ เทวสถ านพระแม่ศรีมหาอุมาเทวี แต่ก็เป็นการริเริ่มสร้างโดย คนไทยที่นับถือฮินดู ที่สร้างขึ้นเมื่อพ.ศ.2534 บริเวณสวนอิ่มใจ ถ.จามเทวี ภายในประดิษฐานเทพเจ้าต่างๆ เช่น พระศิวะ เจ้าแม่อุมาเทวี เจ้าแม่ลักษณมีเทวี หนุมาน และพระพิฆเนศ แต่ในที่สุดการจัดการดูแลก็ตกมาเป็นของชาว
อินเดียฮินดูในลำปาง

อย่างไรก็ตาม แม้จะต่างศาสนากัน ชาวซิกข์และฮินดูก็มักจะมีกิจกรรมร่วมกัน โดยเฉพาะในทุกวันอาทิตย์ จะมีการพบปะกันที่วัดซิกข์ลำปาง

บทบาททางเศรษฐกิจ และตัวอย่างกิจการ
เมื่อท่านได้มีโอกาสผ่านไปบริเวณถ.ทิพย์ช้าง อ.เมือง จ.ลำปาง จะรู้สึกได้ว่าย่านดังกล่าวจะเต็มไปด้วยร้านขายผ้า ส่วนใหญ่แล้วเป็นกิจการของชาวอินเดียที่มีความถนัดในทางนี้ทั้งสิ้น แต่กระนั้นการสะสมทุนจากการค้าขายดังกล่าว นำไปสู่การลงทุนในกิจการอื่นๆด้วย ไม่ว่าจะเป็น โรงแรม หอพัก ฯลฯ ต่อไปนี้จะเป็นการจำแนกให้เห็นตัวอย่างกิจการชาวอินเดียลำปางตามเครือญาติ ได้ดังนี้[2]


ย่านร้านขายผ้า ถนนทิพย์ช้าง

เครือญาติทางอินเดียซิกข์
มาจากสายตระกูลจาวะลา ได้แก่ ร้านยากัตซิงห์ ร้านมงคล ร้านใจกว้าง โรงแรมเอ็ม อาร์ พาเลซ

เครือญาติทางอินเดียฮินดู
มาจากสายตระกูลโซนี่ ได้แก่ ร้านวันชัย ร้านรัศมี ร้านนินช็อป ร้านลำปางใจดี ร้านอมร ร้านโซนี่ ร้านกระดุม ร้านเดอะเบสท์ คลินิกหมอราวิน คลินิกหมอรายิน

เครือญาติทางอินเดียลำปางอื่นๆ
มาจากสายตระกูลสินธุเขียว ได้แก่ ร้านจันทร์เจริญ ร้านโชคเจริญ ร้านแพรทอง


ภาพชาวอินเดียลำปางทั้งซิกข์และฮินดูมีกิจกรรมร่วมกัน
[ที่มา : คุณโมฮัน โซนี่และครอบครัว]

บทบาททางศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิตประเพณี
ส่วนใหญ่บทบาททางนี้ไม่เด่นชัดเท่าใดนัก อาจจะมีความผูกพันและความทรงจำเดิมจากประเทศแม่ ซึ่งกลุ่มคนในรุ่นหลังพอจะจำได้ดังนี้
อินเดียซิกข์ลำปาง[3]
วันสำคัญต่างๆ มีดังนี้
1) วันคล้ายวันประสูติและสิ้นชีพของพระศาสดาทั้ง 10 พระองค์
2) วันคล้ายวันสถาปนาพระมหาคัมภีร์คุรุครันถ์ซาฮิบ
3) วันคล้ายวันสถาปนาของ คาลซา โดยพระศาสดาคุรุโควินทร์สิงห์ ซึ่งโดยทั่วไปจะตรงกับวันที่ 13 หรือ 14 เมษายนของทุกปี (วันวิสาฆี)
4) วันคล้ายวันพลีชีพของเหล่าวีรชนชาวซิกข์ ผู้ซึ่งสละชีพเพื่อป้องกันศาสนาและผู้ถูกกดขี่ ตรงกับวันที่ 14 มกราคม(มาห์กี Maghi)

อินเดียฮินดูลำปาง
วันสำคัญต่างๆมีดังนี้
1) วันเนาวราตรี ปีละ 2 ครั้ง (ตรงกับเทศกาลกินเจของจีน) ช่วงเวลาดังกล่าวจะไม่กินเนื้อสัตว์ หอม กระเทียม
2) วันเกิดพระศิวะ พระกฤษณะ
3) วันดิวาลี เป็นวันที่พระรามเสด็จกลับกรุงอโยธยา เหมือนลอยกระทง มีการเล่นดอกไม้ไฟ
4) วันดีแชร่า

ภาพเด็กๆ ชาวอินเดียลำปาง
[ที่มา : คุณโมฮัน โซนี่และครอบครัว]

*เรียบเรียงจาก
ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์,ชาวอินเดียลำปาง ใน ฮู้คิง…ฮู้คนลำปาง,ลำปาง : บรรณกิจการพิมพ์.2548.

อ้างอิงจาก
สัมภาษณ์คุณโมฮัน โซนี่ ร้านวันชัย ถ.ทิพย์ช้าง 12 พฤษภาคม 2548
สัมภาษณ์คุณสันติ จาวะลา ร้านยากัตซิงห์ ถ.ทิพย์ช้าง 12 พฤษภาคม 2548

เชิงอรรถ
[1] สัมภาษณ์คุณโมฮัน โซนี่ ร้านวันชัย ถ.ทิพย์ช้าง 12 พฤษภาคม 2548
[2] อ้างแล้ว
[3] สัมภาษณ์คุณสันติ จาวะลา ร้านยากัตซิงห์ ถ.ทิพย์ช้าง 12 พฤษภาคม 2548